Türkiye’nin 2015 yılı Kasım ayı sonu itibarıyla ihraç ettiği kapı imalat makinesi değeri 53 milyon dolar, ithalatı ise 190 milyon dolar oldu.

Türkiye ve dünya ekonomisinin en önemli lokomotiflerinden olan inşaat sektörü, son yıllarda ekonominin üzerinde büyüme gösteren sektörlerin başında geliyor. 2013 yılında artan kamu yatırımlarının da etkisiyle 7,1 oranında büyüme yaşayan inşaat sektörü 2014 yılını da yüzde 5’in üzerinde bir büyüme ile kapattı. 2015’te geçmiş yıllara göre büyümesi bir miktar yavaşlasa da inşaat sektöründeki hareketliliğin bu yıl da sürmesi bekleniyor. Özellikle kentsel dönüşümle birlikte ilk beş yıl içinde yıllık ortalama 250 bin ila 300 bin konutun yenilenmesi öngörülüyor.

Kentsel dönüşüm ışığında yaşanan yenilenme girişimleri, inşaat sektöründeki canlılığı artırırken,  bu alandaki üretim hareketi beraberinde onlarca sektöre domino etkisi yapıyor. Bunlardan biri olan kapı sektörü de bu hareketlilikten oldukça memnun.

İnşaat sektörünün son yıllarda yakaladığı ivme kapı sektörüne de olumlu yansıyor. Artan yeni konut, ofis, AVM gibi proje inşaatları ve kentsel dönüşümle birlikte yenilenen projeler, yaklaşık 20 milyon konutun büyük bir kısmının 10 yaş üzerinde olması nedeniyle yenilenme ve tadilat ihtiyacı gibi faktörler kapı talebinde artış yaşanmasını sağlıyor. Talepteki artış ise yeni te-sislerin kurulup üretimin artmasında en önemli etken.

Türkiye’de yonga ve lif levha sektöründe, son yıllarda artan yatırımlarla dünya standartlarında ileri teknolojiyle üretim yapan tesisler kuruldu ve dünyada söz sahibi bir kapasite ve üretim teknolojisine ulaşıldı. Levha sektöründe 34 farklı lokasyonda toplam 25 farklı firma üretimini sürdürüyor. Sektör kaliteli üretim ön plana çıkarken, tüketicinin talebinde de yeni çeşit ve trendlere yönelik bir eğilim dikkat çekiyor.

 

Türk kapı firmaları yurt dışına hem satış hem yatırım yapıyor

Bilindiği üzere kapı sektörünün pazarı sadece Türkiye ile sınırlı değil. Türk üretici firmaları için yurt dışında birçok önemli ihraç pazarı mevcut. Türkiye’de nüfusun ve dolayısıyla konut ihtiyacının artmaya başlaması ve ölçek ekonomilerinin oluşması ile birlikte inşaat sektörünün bütünü ile beraber gelişmeye başlayan Türk kapı sektörü, Türk müteahhitlerinin yabancı ülkelerde almaya başladıkları inşaat sözleşmeleri sayesinde ihracat potansiyelini de artırdı. Kapı üreticileri başta AB, Ortadoğu ve BDT ülkeleri olmak üzere yeni piyasalara girdi.

Endüstriyel kapıda ağırlıklı olarak Mısır, Romanya ve Hindistan’a ihracat yapılırken, konut kapılarında Azerbaycan, Özbekistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Tacikistan, Irak, İran, Libya ve Rusya gibi ülkelere ihracat yapılıyor. Üstelik bu ülkelerde bayi ağları da kurulmaya başlandı. Özellikle Irak, Suriye ve Libya gibi ülkelerde yaşanan karışıklıklar bu ülkede konut ve kamu binalarındaki güvenlik önlemleri taleplerini arttırdı.

Öte yandan Türk firmalarının yurt dışındaki yatırımlarında da artış söz konusu. Türk firmaları; Balkan ülkeleri, Rusya ve Ukrayna’ya yaptıkları yatırımlarla hem bu ülkelere hem de bu ülkelerin yakınındaki pazarlara üretim yaparak ihraç ediyorlar. Bunun yanında Türkiye’de üretim yapıp Ortadoğu ve Türki Cumhuriyetler’e ihracat yapan yabancı yatırımlı firmaların sayısı da artıyor.

 

Kapı üretiminde kaliteye önem artıyor

Türk kapı sektörünün gelişimini hızlandıran konulardan başında kalite geliyor. Üretici firmaların son yıllarda artan taleple birlikte kaliteye yönelik yaptıkları çalışmalar standartların artmasını sağlıyor. 2000’li yıllar itibarıyla yapılan araştırmalarda, Türk kapı sektöründe üretimin standartlara uygun hale getirilmesini ve yüksek kalite düzeylerinden ödün verilmemesini sağlamak, sektörde faal 100 kadar şirketin aralarında haksız rekabet unsurları oluşturmalarını önlemek ve bu arada genel ekonomik konjonktürdeki olumsuz dalgalanmalardan en az surette etkilenerek, olumlu gidişattan da en iyi avantajları elde etmelerine imkan vermek, sektörün başlıca gündem maddeleri olarak ortaya çıkarıldı. Standart dışı üretim, kalifiye eleman yetersizliği, kalitesiz üretimin artmasına etken olan üretim kapasitesi fazlalığı ve kimi sektör temsilcileri tarafından Çin’in ileride kapı ve pencere sektörü için tehdit olarak görülebileceği konusundaki iddialar sektörü meşgul eden konular arasında yer alıyor. AB pencere standardının oluşturulması ve CE belgesi firmaların ihracat faaliyetlerini kolaylaştırması açısından önem taşıyor.

 

Türkiye’de 2014’te yaklaşık 150 milyon dolarlık kapı imalat makinesi üretildi

Modanın etkisinde kalan bir sektör olan mobilyada teknolojik gelişmeler ve değişen zevklerin sonucunda insanların istekleri de değişiyor. Daha kısa sürede daha az insan gücü ile daha çok ürün yapmayı hedefleyen yeni üretim anlayışına en fazla cevap veren mobilya olan panel mobilya, hayatımızın her alanında yer alıyor. Mobilya imalatçılığı endüstrisinde, panel mobilya üretimindeki tablalı malzemelerin seri olarak teknolojiyi kullanarak en az fire ile en kısa zamanda üretilmesi için her gün yeni sistemler geliştiriliyor. Yeni malzemeler ve bu malzemeleri işlemek için ise yeni makineler piyasaya çıkıyor.

Mobilya ve panel mobilya sektörüyle doğrudan ilişkili olan kapı imalatında da birçok makine çeşidi bulunuyor. Ebatlama makineleri, bantlama makineleri, freze makineleri, zımpara makineleri, delik delme ve zıvanalama makineleri, işleme merkezleri, ağaç, levha presleri; kapı imalat makinelerinin en önemli kalemlerini oluşturuyor.

Ağaç işleme makinelerinin 2014 yılı sonunda üretiminin 190 milyon dolar olduğu tahmin ediliyor. Bu tahminden yola çıkarak, kapı imalat makinelerinin üretiminin 150 milyon dolar olduğunu söyleyebiliriz.  Toplamda ise bu rakama göre yurtiçi satış rakamının 230 milyon dolar olarak gerçekleştiğini söylemek mümkün. Avrupa Birliği İstatistik Merkezi’nden (Eurostat) alınan bilgilere göre Türkiye’nin kapı üretimi 2009 yılı sonunda 77 milyon Euro, 2010 yılı sonunda ise 138 milyon Euro olarak gerçekleşti. 2010 yılından sonraki kapı üretim rakamlarına TÜİK’in Veri Gizliliği ve Gizli Veri Güvenliğine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliği nedeniyle ne yazık ki ulaşılamıyor.

Dünya genelindeki ilk 3 ülkeye baktığımızda 2010 yılı sonunda Almanya 979 milyon Euro, İtalya 824 milyon Euro ve Fransa’nın ise 650 milyon Euro üretim gerçekleştirdiğini görüyoruz. 2014 yılı sonunda ise yine bu ülkelerin sırasıyla 1.1 milyar Euro, 926 milyon Euro, 697 milyon Euro üretim yaptığı görülüyor.

2015’te kapı imalat makineleri ithalatı 2014’ün seviyesini aştı

Ağaç işleme makineleri geneline bakıldığında dış ticaret rakamları, ağaç ve levha presleri hariç 2015 yılı Kasım ayı sonu itibarıyla 59 milyon dolar ihracat, 88 milyon dolar ithalat yapıldığını gösteriyor. Ağaç ve levha preslerinde ise ihracat 2 milyon dolar, ithalat 123 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Kapı imalat makinelerini toplam olarak ele aldığımızda 2014 yılı sonunda ihracat 70 milyon dolar, ithalat 143 milyon dolar ithalat oldu. 2015 yılı Kasım ayı sonu itibarıyla ihracat 53 milyon dolar, ithalat ise 190 milyon dolar olarak gerçekleşti. Buna göre ithalat 2015’te bir önceki yıla göre artış gösterdi.

Ebatlama makinelerinde hem ithalat hem ihracat düştü

Kapı imalat makinelerinin 2015 yılı ilk 11 ayını kapsayan kasım ayının sonuna kadarki dönemde toplam ihracatının yaklaşık olarak yüzde 34’ünün ebatlama makineleri olduğu görülüyor. Buna göre 2015 yılı Kasım ayı sonu itibarıyla ebatlama makinelerinin ihracatı 18 milyon dolar, ithalatı ise 19 milyon dolar olarak gerçekleşti. Kapı imalat makinelerinin toplam ihracatının yaklaşık olarak yüzde 10’unu ise bantlama makineleri oluşturuyor. Buna göre 2015 yılı Kasım ayı sonu itibarıyla bantlama makinelerinin ihracatı 5.1 milyon dolar, ithalatı 4.9 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu makine türünde 2014 yılında ihracat 8 milyon dolar, ithalat ise 13 milyon dolardan fazla olmuştu.

İşleme makinelerinde ithalat düşüşü çok sert oldu

2015 yılı Kasım ayı sonu itibarıyla delik delme makinelerinin ihracatı 1.9 milyon dolar, ithalatı ise 8 milyon dolar olarak gerçekleşti. İşleme merkezini ele aldığımızda da en çok dikkat çeken değişim ithalat rakamlarında görülüyor.

Kapı imalat makinelerinin toplam ihracatının yaklaşık 32’sini işleme merkezi oluşturuyor. 2014 yılında 21 milyon doları aşan işleme merkezinin ihracatı miktarı 2015 yılı Kasım ayı sonu itibarıyla 17 milyon dolar oldu. İthalattaki düşüş ise çok daha sert oldu. 2014 yılında 43 milyon dolar olan işleme merkezi ithalatı, 2015 Kasım ayı sonunda 26 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Ağaç ve levha presleri ithalatında rekor artış

Freze makineleri, kapı imalat makinelerinin toplam ihracatının yaklaşık olarak yüzde 15’ini oluşturuyor. Buna göre 2015 yılı Kasım ayı sonu itibarıyla freze makinelerinin ihracatı 8 milyon dolar, ithalatı ise 4 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Kapı imalat makineleri içinde dış ticaret rakamlarındaki en büyük değişim ağaç ve levha presleri ithalatında yaşandı. 2014 yılında ihracat 1.5 milyon dolar olurken, 2015 yılı Kasım ayı sonu itibarıyla pres ihracatı 2 milyon dolara yükseldi. Bu makine grubundaki ithalatta ise üst üste iki yıl arasındaki değişim dikkat çekti. 2014 yılında 38 milyon dolar olan ithalat rakamı 2015 yılı Kasım ayı sonu  itibarıyla 123 milyon dolara kadar artış gösterdi.