Mobilya pazarında hızla büyüyen panel mobilyanın, üretimi gibi makineleşmesi de dikkat çekici. 2000 yılından bu yana gözle görülür bir büyüme sergileyen panel mobilya makineleri sektörü, hem üretim adetinde hem de ihracat ve ithalatındaki toplam pazar büyüklüğünde artış grafiği çiziyor.
Mobilya sektörü Türkiye’deki talebi karşılamasının yanı sıra son yıllarda kurulan çok sayıdaki yeni üretim tesisiyle içinde bulunduğu coğrafyanın da en büyük üreticisi konumuna geldi. Genç nüfus, evlenme hızı, kentsel dönüşüm gibi iç dinamiklerin, moda kavramının ön plana çıkmasıyla birlikte yoğun talebe dönüştüğü mobilya sektöründe seri üretim anlayışı, panel mobilyaya olan ilgiyi ise her geçen yıl artırıyor. 2012 yılı sonunda 3,9 milyar TL olan panel mobilya üretimi 2014’te yaklaşık 6 milyar TL’ye ulaşırken, bu artış makine tedarik eden ağaç işleme makineleri sektöründe de pazarı hareketlendiriyor. Panel mobilya makineleri 2014 yılında 36 bin 57 adetle 75 milyon dolarlık üretime imza atarken, 57 milyon dolarlık ihracat, 83 milyon dolarlık da ithalat gerçekleştirdi.
Türkiye’de doğal ağaç, endüstriyel alanda 3 ana sektöre hizmet ediyor. Yüzde 28 ile kağıt ve reçine, yüzde 16 ile inşaat, yüzde 2 ile de mobilya sektörü doğal ağaç kullanımından pay alıyor. Yüzde 2 gibi küçük bir pay almasının temelini ise ağacın bütün olarak kullanılması, yani kimyasal kullanım alanlarında olduğu gibi ağacın büyük bir kısmının posa haline getirilmemesi oluşturuyor.
Türkiye’de dünya çapında faaliyet gösteren sektörlerden biri olan mobilya sektörü yıllık 9 milyon m3’ü iç piyasadan, 6 milyon m3’ü ithal edilen 15 milyon m3 endüstriyel oduna ihtiyaç duyuyor. 2011 yılında sadece panel mobilya üretiminde 11 milyon m3 endüstriyel odun kullanılırken, bu rakamlar gelecek dönemdeki hammadde teminine ilişkin planların da yapılmasını gerekli kılıyor.
Sektör temsilcileri, 2023 hedeflerine ulaşmak için piyasa türleri ve ormanların verim gücü dikkate alınarak yerli endüstriyel odun üretiminin en az 20 milyon m3’e çıkarılmasını istiyor.
Mobilya, modanın etkisinde kalan sektörlerin başında geliyor. Teknolojik gelişmeler ve değişen zevkler nedeniyle mobilya üretiminde de değişimlere yol açıyor. Değişen toplum yapısına paralel olarak ihtiyaçların artması ile seri üretim yapan işletmelerin ve fabrikaların çoğalması da bunun tabi bir sonucu olarak karşımıza çıkıyor.
Daha kısa sürede daha az insan gücü ile daha çok ürün yapmayı hedefleyen bu yeni üretim anlayışına en fazla cevap veren mobilyayı panel mobilya oluşturuyor. Panel mobilya; oturma ve yatak odası, yer döşemeleri, mutfak, çocuk odaları, merdivenler, spor salonları ve hatta teknelerde kısaca hayatımızın her alanında mevcut.
Panel mobilya üretimi yaklaşık 6 milyar TL’ye ulaştı
Panel mobilya üretiminde tablalı malzemelerin seri olarak teknolojiyi kullanarak en az fire ile en kısa zamanda üretilmesi için her gün yeni sistemler gelişiyor. Sistem ise beraberinde yeni malzemeleri ve bu malzemeleri işlemek için yeni makinelerin ihtiyacını gündeme getiriyor. Panel mobilya üretimini mercek altına aldığımızda yıllar itibarıyla artışın olduğu göze çarpıyor. 2008 yılında 1.5 milyar TL, 2009 yılında 1.6 milyar TL, 2010 yılında 2 milyar TL üretim yapan panel mobilya sektörü, 2011 yılında ciddi bir artışla 3 milyar TL’lik üretime imza attı. Bu rakamı 2012 yılı sonunda 3.9 milyar TL’ye çıkaran panel mobilya sektörünün resmi olarak açıklanmasa da geçen yıl 6 milyar TL’lik üretim gerçekleştirdiği tahmin ediliyor.
Üretimdeki artışın direkt yansıması bu alandaki makine pazarında kendini hissettiriyor. Panel mobilya sektöründe kullanılan makineler arasında ebatlama makineleri, bantlama makineleri, delik delme makineleri, işleme merkezleri başı çekiyor. Toplam ağaç işleme makinelerinin 2014 yılı sonunda üretiminin 190 milyon dolar olduğu tahmin ediliyor. Bu tahminden yola çıkarak, panel mobilya makinelerinin 75 milyon dolarlık üretime imza attığını söyleyebiliriz.
İthalatı ihracatından fazla
Ağaç işleme makineleri, 2014 yılında 83 milyon dolar ihracat, 186 milyon dolar ithalat gerçekleştirdi. Bu rakamlar içinde panel mobilya makinelerini incelediğimizde toplamda 57 milyon dolar ihracat, 83 milyon dolar ithalat gerçekleştirildiğini görüyoruz.
Adet bazında incelediğinde ise 2014 yılında toplam 50 bin 460 adet ağaç işleme makinesi ihracatı yapıldığı ve bunun 36 bin 57 adedinin panel mobilya makineleri olduğu görülüyor.
Aynı şekilde ithalatı ele aldığımızda toplam 65 bin 505 adet ağaç işleme makinesi ithalatının, 58 bin 698 adedini panel mobilya makineleri oluşturuyor.
Panel mobilya makinelerinde yıllar itibarıyla ihracat ve ithalat miktar ve değerlerine bakıldığında, ithalatın ağırlık kazandığı dikkat çekiyor. 2010 yılında 38 bin 673 adet makine ihraç eden panel mobilya makineleri üreticileri, 2011 yılında 62 bin 856 adetle son 5 yılın en fazla ihracatına imza attı. Panel mobilya makineleri üreticileri 2014 yılında da 36 bin 57 adet makine ihraç etti.
İthalatta ise rakamlar ihracata göre son yıllarda daha yüksek. 2010 yılında 27 bin 784 adet makine ithal eden panel mobilya sektörü 2013 yılında son 5 yılın en üst seviyesine çıkarak 61 bin 531 adet makineyi yurtdışından satın aldı. 2014 yılında sektörün yaptığı ithal makine adeti ise 58 bin 698 oldu.
Ebatlama makineleri, ihracatın yüzde 44’ünü oluşturuyor
Ebatlama makineleri, panel mobilya makinelerinin toplam ihracatının yaklaşık olarak yüzde 44’ünü oluşturuyor. Buna göre 2014 yılında ebatlama makinelerinin ihracatı 25,5 milyon dolar, ithalatı ise 24,9 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yine 2014 rakamlarına göre 14 bin 364 adet ihracat, 57 bin 117 adet ise ithalat yapıldı.
Panel mobilya makineleri ihracatının yaklaşık yüzde 15’i ise bantlama makineleri tarafından gerçekleştiriliyor. 2014 yılında 7,9 milyon dolar ihracat, 13,3 milyon dolar ithalat yapan bantlama makineleri, yine 2014 rakamlarına göre 1425 adet ihracat, 171 adet ise ithalat gerçekleştirdi.
Geçen yıl 364 adet delik delme makinesi ihraç ettik
2014 yılında delik delme makinelerinin ihracatı 2,2 milyon dolar, ithalatı ise 2 milyon dolar olarak gerçekleşti. Sektör bu makinelerden yine 2014 rakamlarına göre 364 adet ihracat, 82 adet ise ithalat yaptı.
Panel mobilya makinelerinin toplam ihracatının yaklaşık olarak yüzde 37’sini de işleme merkezi oluşturuyor. Buna göre 2014 yılında işleme merkezinin ihracatı 21,5 milyon dolar, ithalatı ise 43 milyon dolar olarak gerçekleşti.